NFT چیست و چرا هنرمندان باید آن را بشناسند؟ قسمت اول

سازنده‎‌ی اثر زیر هنرمندی به نام Mike Winkleman (با نام هنری: beeple) هست. در تاریخ ۱۱ مارچ ۲۰۲۱ به ارزش ۶۹ میلیون دلار فروخته شد، و یکی از گرون‎ترین NFTهای به فروش رفته تا به این زمان شمرده میشه.

تصویری که می‎‌بینید یه ویدئو بوده که در اپریل ۲۰۱۱  در یوتوب آپلود میشه، و اون سال در بین پربازیدترین ویدئوهای یوتوب قرار می‎‌گیره. بعداً در سال ۲۰۲۱، سازنده‌‎اش GIF اون رو تبدیل به NFT می‌‎کنه و به ارزش تقریبی ۶۰۰ هزاردلار به فروش می‎‌رسه.

این تصویر هم یه NFT  مخصوص بازیه، که حدود ۱۷۰ هزاردلار به فروش رفت.

اسم بازی Cryptokitties هست. که بر محور این گربه‎‌ها که بهشون Cryptokitties گفته میشه طراحی شده. این گربه‎‌ها به صورتNFT  به فروش میرن که بعد از خرید در بازی می‌تونید ازشون استفاده کنید. بازی‎‌های دیگه ‎ای هم وجود دارن که در اون‎‌ها هم از فروش NFT قابلیت کسب سود برای سازندگان پدید اومده.

با توجه به تصاویر بالا میشه فهمید که NFT می‌تونه آهنگ، نقاشی، ویدئو یا حتی آیتم‌های داخل بازی باشه.

در عکس آخر، eth که با دایره‎‌ی قرمز مشخص شده، واحد یه مدل رمزارزه (نوعی پول دیجیتال). این ارز دیجیتال رو میشه به ارز فیات (fiat: پول رایج که بانک‌‎ها استفاده می‎کنن مثل ریال، دلار، یورو و…) تبدیل کرد یا باهاش صورت مستقیم در سایت‌هایی که eth رو به عنوان نوعی پرداخت می‎‌پذیرن، خرید اینترنتی کرد.

درواقع می‌شه NFT رو یه چیز دیجیتال تعریف کرد که به صورت آنلاین و معمولاً با استفاده از نوعی پول دیجیتال (رمزارزها =Cryptocurrency) خرید و فروش میشه.

اصلاً این کلمه‌ی NFT مخفف چه عبارتیه و چه معنی داره؟

NFT کوتاه شده‎‌ی Non-Fungible Token هست.

ترجمه‌‎ی non-fungible میشه غیرقابل جایگزینی. مثلا هدیه‌ای رو تصور کنید که از یکی از عزیزانتون گرفتین و سال‌ها ازش مراقبت کردین؛ اگه گم بشه با خریدن یکی کاملاً مشابه اون دردی ازتون دوا نمی‌شه. اون هدیه برای شما خاص و غیرقابل جایگزینی یا non fungible بوده.

یا مثلاً نقاشی مونالیزا رو در نظر بگیرین. حتی اگه هزار نقاش این نقاشی رو به بهترین نحو بکشن باز هم ارزشش با اثر لئوناردو داوینچی برابری نمی‌کنه. این نقاشی رو نمی‌شه با یک کپی ازش جایگزین کرد و بعد ادعا کرد همون ارزش رو داره. پس مونالیزا یک آیتم non-fungible حساب می‌شه.

حالا فرض کنید یکی به شما ۱۰۰ هزار تومان بدهکاره. اگه جای اینکه یک اسکناس صدی بهتون بده دو تا پنجاهی بده اتفاق خاصی نمیفته. اون اسکناس صدی با دو تا اسکناس پنجاهی بدون هیچ ضرری یا تغییری در ارزشش جایگزین شد. پس می‌‎گیم این اسکناس صدی fungible یا قابل جایگزینیه.

خب حالا بریم سروقت بخش “token”

همونطوری که در دنیای فیزیکی سند و مدرک قانونی برای اثبات داشتن چیزی هست؛ در دنیای NFT یک توکن مثل یک سند دیجیتاله که مالکیت یه آیتم دیجیتال رو ثابت می‎کنه.

فرض کنید به یه نمایشگاه هنری مجازی رفتید. اونجا به‌جای اینکه یک اثر هنری فیزیکی بخرین و به دیوار آویزون کنین؛ یه سند دیجیتال (توکن) می‌خرید که نشون دهنده‎ی اون اثر هنریه که میگه شما صاحب و مالک اون اثر هستین.

حالا همونطوری که اسناد در دنیای فیزیکی در دفاتر ثبت میشن این‌ اسناد مجازی هم در یک پایگاه داده‌‎ی دیجیتال ثبت می‎شن، اسم این پایگاه داده بلاکچین (Blockchain) هست و توش سابقه ی اینکه چه کسی مالک چه چیزی هست نگهداری می‎شه. بلاکچین مطمئن میشه که این توکن (سند دیجیتال) اصله؛ کپی نمی‌تونه بشه و کسی نمی‌‎تونه اطلاعاتش رو دستکاری کنه (یعنیnon-fungible عه). وقتی کسی NFT می‌خره یا می‌فروشه یا هر کار دیگه‌ای باهاش انجام می‎ده، تمام این‌ها در این پایگاه داده ثبت می‌شه که اصالتش رو حفظ می‌کنه.

با در اختیار داشتن این توکن می‌تونید آیتم دیجیتال خودتونو در دنیای مجازی به نمایش بذارید یا بفروشینش. در واقع این توکن‌ها راهی رو ایجاد کردن تا کانسپت مالکیت به دنیای دیجیتال وارد و محیطی امن برای خرید و فروش ایجاد بشه.

پس در انتها میشه گفت Non-Fungible Token یعنی سند مالکیت یکتا.

یه ذره گیج شدم. خلاصه تر؟

وقتی یه چیز دیجیتال (اهنگ، ویدئو و..) به NFT  تبدیل میشه یعنی یه سند مالکیت مجازی (=توکن) بهش اضافه میشه. این سند با استفاده از نوعی تکنولوژی (بلاکچین) اصالت اون آیتم دیجیتال رو تضمین و از کپی شدنش جلو گیری میکنه.

بلاکچین چجوری اینکارو انجام میده؟

بذار با یه مثال شروع کنم: هرروزه مردم به حساب همدیگه پول واریز می‎کنن؛ بدون اینکه بدونن دقیقا چجوری اپلیکشن یا بانک‌‎ها اینکارو انجام میدن؛ از چه تکنولوژی استفاده می‌کنن و اون تکنولوژی دقیقا چه‌جوری کار می‌کنه.

در دنیای NFT هم در بیشتر بازارها (مارکت‌‎ها) برای خرید و فروش آثارتون نیازی نیست ساز و کار بلاکچین رو کامل بدونین . چون پلتفرم‌‎ها جوری طراحی شدن که کارهای پشت صحنه رو انجام میدن تا برای کاربرهایی که با این موضوعات آشنایی کامل ندارن دسترسی رو ممکن کنن. اما اگر علاقه دارین راجع به بلاکچین بیشتر بدونین، منابع زیادی مثل ویدئوهای یوتوب، پادکست و دوره‌های آنلاین وجود دارن که می‎‌تونین ازشون استفاده کنین.

در ادامه‌ی این مقاله، چه چیزی انتظار شما رو می‎کشه؟

• تقلب در زمینه‌‎ی NFT و صرفه‌‎جویی در پرداخت؟
• روش‎‌های خرید و فروش NFT.
• کسی هست برای NFT پول بده؟ اصلاً چرا خریداری میشه؟

ادامه در قسمت دوم